โรคเส้นเลือดขอดแบบมองเห็นได้ จะเห็นเส้นเลือดขอดที่ขาได้ 3 ชนิด
- เส้นเลือดขอดฝอย(Telangiectasia) มีขนาดเล็กกว่า 1 mm
- เส้นเลือดขอดขนาดเล็ก(Reticular vein) มีขนาดระหว่าง 1-3 mm
- เส้นเลือดขอด(Varicose vein) มีขนาดใหญ่กว่า 3 mm
และยังมีผู้ป่วยอีกกลุ่มที่เป็นโรคเส้นเลือดขอด ที่ไม่พบเส้นเลือดขอดที่ขา แต่จะมีอาการเตือนเหล่านี้คือ ปวดเมื่อยขา หนักขาเหมือนขาจะแตก ขาบวม แสบร้อนขา คันขา เป็นตะคริวตอนกลางคืนบ่อยๆ อาการมักเป็นตามหลังการยืนหรือเดินเป็นระยะเวลานาน หากเป็นเส้นเลือดขอดระยะรุนแรง ผิวหนังที่บริเวณข้อเท้าจะมีสีคล้ำขึ้น มีผื่นผิวหนังอักเสบ ผิวบางลง และอาจเกิดแผลเรื้อรังที่ขาจากโรคหลอดเลือดได้
เส้นเลือดขอด เกิดจากลิ้นหลอดเลือดดำเสื่อมสภาพ โดยสาเหตุเกิดได้จากหลายปัจจัยร่วมกัน กรรมพันธุ์ ภาวะน้ำหนักเกิน ฮอร์โมนเพศหญิง การตั้งครรภ์ กิจวัตรประจำวันที่มีการนั่ง ยืน หรือเดินติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน
สำหรับเส้นเลือดขอดฝอยหรือเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก สามารถรักษาเพื่อความสวยงามได้ ส่วนเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่หากมีอาการที่สัมพันธ์กับตัวโรค จำเป็นต้องรักษาเพื่อบรรเทาอาการและป้องกันไม่ให้ตัวโรคมีความรุนแรงมากขึ้น จนเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น ผิวหนังบริเวณข้อเท้ามีสีเข้มขึ้น ผื่นผิวหนังอักเสบและแผลเรื้อรังที่ขา หรือเกิดภาวะหลอดเลือดดำที่ขาอุดตัน
การรักษาเส้นเลือดขอดเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต การรับประทานยาช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดดำ การใส่ถุงน่องสำหรับรักษาเส้นเลือดขอด นอกจากนี้อาจมีการทำหัตถการรักษาเพิ่มเติม ได้แก่ การฉีดยาเส้นเลือดขอด การเลเซอร์เส้นเลือดขอด และการผ่าตัดเส้นเลือดขอด ซึ่งวิธีการรักษาขึ้นอยู่กับระยะความรุนแรงของโรคและความผิดปกติของเส้นเลือดดำที่ตรวจพบจากอัลตราซาวด์
ค่ารักษาพยาบาลขึ้นอยู่กับวิธีการรักษา ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้ให้คำปรึกษาแนะนำข้อดี-ข้อเสียของการรักษาแต่ละวิธี ตัดสินใจร่วมกับผู้ป่วยเพื่อให้ได้วิธีการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย
- การเลเซอร์เส้นเลือดขอด: ขณะเลเซอร์จะมีเครื่องเป่าลมเย็นเพื่อลดความเจ็บปวด อาจยังรู้สึกเจ็บแปล๊บได้เล็กน้อยขณะทำเลเซอร์
- การฉีดยาเส้นเลือดขอด: ใช้เข็มขนาดเล็กมากในการฉีดยาเส้นเลือดขอด จึงรู้เจ็บเพียงเล็กน้อยระหว่างการฉีดยา
- การผ่าตัดเส้นเลือดขอดแบบไร้แผลโดยใช้กาวทางการแพทย์ที่คลินิก: ใช้การฉีดยาชาเฉพาะที่ที่บริเวณรูเจาะเข้าของสายสวนหลอดเลือดดำ ระหว่างทำการผ่าตัดคนไข้จะไม่รู้สึกเจ็บเลย
- การเลเซอร์เส้นเลือดขอด: ไม่ต้องพักฟื้น สามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้เลย
- การฉีดยาเส้นเลือดขอด: ไม่ต้องพักฟื้น หลังฉีดยาคนไข้จะได้รับการพันขาด้วยผ้ายืด สามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้เลย
- การผ่าตัดเส้นเลือดขอดแบบไร้แผลโดยใช้กาวทางการแพทย์: ไม่ต้องพักฟื้น ผ่าตัดเสร็จสามารถกลับบ้านได้เลย ไม่จำเป็นต้องพันขาต่อเนื่อง ใช้ชีวิตได้ตามปกติ
- การเลเซอร์เส้นเลือดขอด : เส้นเลือดขอดจะจางลง ~50-70% ในครั้งแรก แนะนำให้เลเซอร์ต่อเนื่อง 2-3 ครั้ง ห่างกันประมาณ 4-6 สัปดาห์เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดียิ่งขึ้น
- การฉีดยาเส้นเลือดขอด: เห็นผลลัพธ์ทันทีที่ฉีดยา สามารถกำจัดเส้นเลือดขอดฝอยหรือเส้นเลือดขอดขนาดเล็กไปได้ ~80% ในการฉีดยาครั้งแรก หลังทำหัตถการตัวยาจะทำปฏิกิริยากับผนังหลอดเลือดอาจจะทำให้เส้นเลือดขอดมีสีเข้มขึ้นได้ และจะค่อยๆจางลงได้เอง
- การผ่าตัดเส้นเลือดขอดแบบไร้แผลโดยใช้กาวทางการแพทย์ที่คลินิก: อัตราความสำเร็จในการผ่าตัดอยู่ที่ ~90% การผ่าตัดเพียงครั้งเดียวสามารถให้ผลลัพธ์ได้นานกว่า 5-10 ปี โอกาสกลับมาเป็นซ้ำน้อยกว่าการรักษาวิธีอื่น หลังการผ่าตัดสามารถลดอาการจากเส้นเลือดขอดได้ทันที หรือหากเป็นแผลเรื้อรังจะช่วยให้แผลหายได้เร็วขึ้น
การรักษาเส้นเลือดขอดจะไม่ว่าจะเป็นการฉีดยา เลเซอร์หรือการผ่าตัดเส้นเลือดขอดไร้แผล เส้นเลือดขอดที่มีอยู่จะถูกทำลายและฝ่อไปเลย แต่หากยังมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น นั่งทำงานอยู่กับที่นานๆ ยืน-เดินทำงานเป็นระยะเวลานานๆอยู่ มีโอกาสเกิดเส้นเลือดขอดขึ้นมาใหม่ได้ ฉะนั้นหลังรักษาแล้วควรมีแนวทางการรักษาป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดเส้นเลือดขอดใหม่ขึ้นมาอีก
ถุงน่องเส้นเลือดขอดเป็นถุงน่องที่มีแรงรัดพิเศษ ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดดำที่ขา ป้องกันไม่ให้เลือดดำคั่งบริเวณขา สามารถสวมใส่เพื่อบรรเทาอาการจากเส้นเลือดขอด โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาการปวดขา และขาบวม นอกจากนี้ถุงน่องเส้นเลือดขอดยังช่วยป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดในคนไข้ที่ต้องยืนหรือเดินบ่อยๆ แนะนำให้สวมใส่เป็นประจำเวลาที่ต้องนั่ง ยืน หรือเดินทำงานติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน และถอดออกช่วงเวลานอน
